Türkiye-Sudan İş Forumu’nda konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Türkiye için Afrika’yla kucaklaşmak, sadece ticari ve ekonomik çıkar anlamı taşımıyor. Türkiye’nin Afrikalı kardeşlerine bakışı, Afrika ülkeleriyle ilişkileri tek taraflı bir kazanç hevesinin ürünü değildir. Biz, Afrika ile birlikte üretmek, ilerlemek ve zenginleşmek arzusundayız” dedi.

Resmî ziyareti vesilesiyle Sudan’ın başkenti Hartum’da temaslarını sürdüren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Sudan Cumhurbaşkanı Ömer El-Beşir ile birlikte Türkiye-Sudan İş Forumu’na katıldı. Dostlar Meclisi'nde, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) tarafından düzenlenen forumda, Cumhurbaşkanı Erdoğan Türk ve yabancı iş adamlarına hitaben bir konuşma yaptı.

Forumun her iki ülke için de hayırlı olması temennisinde bulunan ve düzenlenmesinde emeği geçenlere teşekkür eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, Sudan’la ilişkileri her alanda daha ileriye taşımayı hedeflediklerini, ticari ve ekonomik ilişkileri geliştirmenin ise bu hedeflerin başında geldiğini söyledi.

Türkiye olarak Afrika kıtasına, Afrika ülkeleri ve halklarıyla ilişkilere özel önem verdiklerini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, başbakanlığı döneminde “Afrika yılı” ilan ettikleri 2005’ten bugüne bu yönde önemli çalışmalar içinde olduklarını kaydetti.

 

“İlişkilerimizdeki bir asırlık boşluğu süratle telafi edebilmek için son 15 yıldır Afrika’nın tamamını kucaklamayı hedefleyen bir açılım politikası izliyoruz” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu kucaklaşmayı başarılı bir şeklide tamamlayarak yeni bir aşamaya geçtiklerini, bundan sonra ortaklık politikası anlayışıyla ilişkileri güçlendirmek istediklerini dile getirdi. Türkiye için Afrika’yla kucaklaşmanın, sadece ticari ve ekonomik çıkar anlamı taşımadığını vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Türkiye’nin Afrikalı kardeşlerine bakışı, Afrika ülkeleriyle ilişkileri tek taraflı bir kazanç hevesinin ürünü de değildir. Biz Afrika ile birlikte üretmek, birlikte ilerlemek, birlikte zenginleşmek arzusundayız” dedi.

Afrika’nın potansiyelinin farkında bir ülke olarak her platformda daima Afrika’yla güçlü ilişkiler kurduklarını söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, Sudan’ın da Afrika içinde ayrı bir yerinin ve öneminin olduğunu bildiklerini, Sudan’ın sahip olduğu ekonomik potansiyel ve insan kaynağıyla öne çıkan bir ülke olduğunu dile getirdi.

Türkiye-Sudan ilişkilerinin insani ve kültürel boyutu kadar, siyasi ve iktisadi ayağının da güçlendirilmesi gerektiğini kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Nitekim siyasi ilişkilerimizde ciddi bir yakınlaşma ve iş birliği anlayışını hâkim kıldığımıza inanıyorum. Ekonomik ve ticari planda da temaslarımızı geliştiriyoruz” diye konuştu.

İki ülke arasındaki ilişkileri daha ileri seviyeye taşımak için, ziyaretleri kapsamında Türkiye ile Sudan Arasında Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyini tesis ettiklerini hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu mekanizma sayesinde ekonomik ve ticari ilişkilerin tüm alanlarda büyük bir atılım yaşayacağını söyledi.

Türkiye’nin, Sahra Altı Afrika’da Güney Afrika’dan sonra ikinci en büyük ticaret ortağının Sudan olduğunu ve ülkenin Türkiye’nin bölgedeki ihracat pazarı olduğuna işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye ile Sudan arasında 500 milyon dolar olan ikili ticaret hacminin yeterli olmadığını belirtti. Bir iki yıl içinde bu rakamın 2 milyar dolar olabileceğini ve bu hacimde 10 milyar doları hedeflemeleri gerektiğini sözlerine ekleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki ülkenin toplam nüfusunun 119 milyon olduğuna dikkat çekerek, “Öyleyse biz bu potansiyeli üretmemiz ve 10 milyar doları da yakalamamız lazım. Birlikte çalışırsak, ortak projeler geliştirirsek bu hedefimize Allah’ın izniyle çok kısa sürede ulaşabiliriz” dedi.

Sadece bir tarafın kazındığı bir ilişki modelinin sürekli olamayacağının altını çizen ve Türkiye olarak kazan-kazan ilkesiyle hareket ettiklerini dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bunun için ekonomik iş birliğimizi ticaret yanında yatırımlara da dayandırmak istiyoruz. Bugün sabahtan itibaren ekonomi bakanlarımız, ilgili arkadaşlarımız müşterek çalışmalar yaptılar, gayet güzel bir noktaya işi getirdiler, inşallah bunların neticesini alacağız” sözlerine yer verdi.

Türk iş adamlarının Sudan’da da yaklaşık 350 milyon doları doğrudan, 300 milyon doları da müteahhitlik hizmetleri olmak üzere toplam 650 milyon dolar yatırımı olduğuna değinen Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye-Sudan İş Forumu vesilesiyle iki ülkenin iş dünyası temsilcilerinin karşılıklı temasların kısa zamanda sonuç vereceğine inandığını söyledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Müteahhitlerimiz son 45 yılda 119 ülkede 351 milyar dolar değerinde 9 binin üzerinde proje üstlendi. Dünya çapında imza attığı projelerle haklı bir itibar kazanan yurt dışı müteahhitlik sektörümüzün iş hacmi giderek artıyor. Müteahhitlik şirketlerimiz Sudan’ın altyapısına ve kalkınmasına katkı sağlamaya da hazırdır” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Özelikle de turizmde bizim Sudan’da bir sıçramayı yaşamamız lazım. Bugün Sevakin Adası’nı dolaşırken bir şeyi ben değerli kardeşime, Ömer Beşir’e ifade ettim, o da şuydu: Dedim ki, ‘Şimdi burada Hanefi Camii yapıldı, Şafi Camii de yapıldı, bir başka orada gümrükle ilgili bölüm, o da yapıldı: Fakat Sevakin Adası’nı bize belli bir süre tahsis etseniz de biz bu adayı aslına uygun olarak yeniden inşa ve ihya etsek.’ Bu ne demektir biliyor musunuz? Tabi Ömer Beşir kardeşim ‘tamam’ dedi. Ve burayı inşa ve ihya ne demek biliyor musunuz? Burayı yerle bir edenlere şu cevabı vermiş olacağız: Siz geldiniz buraları yerle bir ettiniz, sizin o buraları yerle bir etmeniz, bizim sakalımızı tıraş etmeye benzer. Ama unutmayın ki, şimdi biz burayı öyle bir inşa ve ihya edeceğiz ki, kesilen sakal çok daha gür biter, siz bunu göreceksiniz.”

Bu projenin gerçekleşmesiyle Türkiye’den umreye gitmek isteyenlerin, kendilerine sunulacak seçenekle, Sevakin Adası’ndaki tarihî mekânları ziyaret edip; buradan gemiyle Cidde’ye geçebileceğini ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, bunun halkların kaynaşmasını da beraberinde getireceğini belirtti.

Ziyaretinde kendisine refakat eden Türk iş adamlarını, Sudan’a daha fazla yatırım yapmaya davet eden ve “Gördüğünüz gibi burada sizi samimiyetle davet eden, size her türlü kolaylığı göstermeye hazır bir başkan ve halk var” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, iş adamlarından ülkenin şartlarına uygun şekilde Sudan halkıyla bütünleşerek iş yapmalarını istedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bunu da her iki ülkenin, her iki ülke halkının da kazanacağı bir yaklaşım içinde gerçekleştirmeniz önem taşıyor” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasına şöyle devam etti: “Sudan’a yönelik yaptırımların da kaldırılmakta olduğu bu elverişli ortamda ekonomik ve ticari ilişkilerimizin derinleştirilmesi konusunda hızlı hareket etmeliyiz. Tarım ve hayvancılık alanlarındaki iş birliğimizi ikili ekonomik ve ticari ilişkilerimiz açısından ayrı bir sıçramaya, ayrı bir güç kazanımına vesile olacaktır. Nisan 2014 tarihinde imzalanan Türkiye-Sudan tarımsal iş birliği ve ortaklığına ilişkin anlaşma çerçevesinde, Sudan’da hayata geçirilecek TİGEM projesiyle birlikte ülkelerimiz arasında tarım alanında iş birliği bir üst seviye taşınmış olacaktır. Bu proje Türk iş adamları için örnek teşkil edecek; tarım, hayvancılık, kozmetik ve ilaç sanayi gibi çeşitli sektörlerden firmalarımızın Sudan’da yatırım yapmaları için cezbedici bir rol oynayacaktır. Savunma sanayinde burada geniş iş birliği imkânımızın olduğu bir diğer sektördür. Bu alanda birlikte neler yapılabileceğinin arayışlarına şimdiden başlanması yerinde olacaktır.”

Yatırımcılardan beklentilerinin, “Sudan’da daha görünür bir şekilde faaliyet göstermek suretiyle bu güzel ülkenin kalkınma ve refahına katkı sağlamaları” olduğunu vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, iş adamları arasındaki ilişkiler ne kadar güçlü olursa, iki ülkenin diğer alanlardaki iş birliklerinin de o derece sağlam ve sürdürülebilir olacağını kaydetti.