Türk Tıbbi Onkoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Serdar Turhal, “Kanser hastalarının kemoterapi tedavilerine ara verilmeyecek. Sadece bazı uygun hastalarda doktorlarının da kararıyla kemoterapi ilaçları tablet şekline dönüştürülebilir 'hastaneye gelmelerine gerek kalmasın' diye. Türkiye genelindeki 130 civarı onkoloji merkezinin neredeyse tamamı hizmete devam ediyor. Covid-19 poliklinik ve servisleri dışında sadece onkoloji klinikleri açık kalmaya devam ediyor” dedi.

Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre Türkiye’de her gün 450 kişiye kanser teşhisi konuyor. Dünyada her yıl 14 milyon, Türkiye’de ise 160 bin kişi kanser teşhisi alıyor. Koronavirüs salgınında en yüksek risk gruplarından biri de kemoterapi tedavisi devam eden ve bağışıklığı baskılanmış kanser hastaları. Türk Tıbbi Onkoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Serdar Turhal, salgın başlar başlamaz medikal (tıbbi) onkologlar olarak hemen aksiyon aldıklarını belirterek, şunları söyledi:

“Onkolojik hizmetlerde herhangi bir azalma ya da kısıtlama yok. Sadece sıkıntısı olmayan hastaların poliklinik randevuları ötelendi. Onun dışında bütün hizmetler birebir aynı şekilde devam ediyor. Türkiye'de 700’den fazla medikal onkolog var. Salgın ortaya çıkar çıkmaz biz de dernek olarak 9 uzmandan oluşan bir pandemi kurulu kurduk. Bu kurulun içine bir tane de Sağlık Bakanlığı'nın pandemi kurulundan bir enfeksiyon hastalıkları uzmanını davet ettik. Onlarla beraber bir kılavuz hazırladık. Öncelikli olarak bize sorulan soru, acaba kanser hastalarının kemoterapisi devam etsin mi etmesin mi? Bu kuruldan çıkan genel kanı, kemoterapilerin devam etmesi yönünde. Salgın risk nedeniyle halihazırda var olan bir hastalığın tedavisini yapmazsanız, hastalık daha kötüye gidebilir. Ama bazı vakalarda doktorları, belki bir kısmının tedavilerini damar yolu yerine hap şekline dönüştürebilir. Bir de belki kemoterapi sonrası kan sayımının düşmesini engelleyici bir aşı uygulaması ile destek verilebilir ve o sırada ara kontrollerine gitmesi gerekenlerin buna gitmesine gerek kalmayabilir.”

UYGUN HASTALARDA KONTROLLER 4 İLA 6 HAFTA ERTELENEBİLİR

Kanser hastalarının herhangi ekstra bir şikayeti yoksa 4 ila 6 hafta kadar rutin kontrollerini erteleyebileceğini anlatan Prof. Dr. Turhal, “Genel bir kural olarak, kanser hastasının bağışıklığını daha yukarıda tutabilecek, herhangi bir ilaç ya da ürün yok. Bunlara vitamin takviyeleri de dahil. Bitkisel özlü birtakım önerilerin hiçbiri ne kanser seyri sırasında ne de Covid-19 salgını açısından bir etkisi yok. Belki genel olarak gripten korunmak için de önerdiğimiz C vitamini takviyesi faydalı olabilir. Makul miktarlarda doktorlarının kontrolünde C vitamini alabilirler. Kısaca hiçbir ilaç Covid-19 enfeksiyonuna karşı profilaktik yani korunma anlamında önerilmiyor. Böyle bir bilimsel veri henüz yok” diye konuştu.

KEMOTERAPİ SEANSLARINDA REFAKATÇİ OLMASI RİSKLİ

Salgın nedeniyle kemoterapi seansları sırasında hastanın yanında artık refakatçi istemediklerini anlatan Prof. Dr. Turhal, şu uyarılarda bulundu:

“Çünkü çok kalabalık oluyor. Hastalar arasına mesafe koymaya çalışıyoruz, bu mümkün olmuyor. Onun için eğer hastanın fiziksel anlamda bir yardıma ihtiyacı yoksa, hastaların hastanenin kapısından teslim edilmesi ve kemoterapi seansları bittikten sonra da alınmasını öneriyoruz. Bir başka sorunumuz da 65 yaş üstü kanser hastalarımız. 65 yaş üstüne sokağa çıkma yasağı getirildi ama bizim bu yaş grubunda tedavi verdiğimiz hastalarımız var. Bazen sorun yaşayabiliyorlar tedaviye gelirken. Tedavilerini durdurmamız da mümkün değil. Onun için hastaların eline reçete yazıp kolaylık sağlamaya çalışıyoruz ama valilik ya da Sağlık Bakanlığı'nın bu hastalar için matbu bir kartvizit vermesi daha iyi olabilir. Aslında en ideali, kemoterapiye gelecek hastaların kendi imkanıyla gelemiyorsa yerel yönetimler tarafından hastanelere götürülebilmesi için servis hizmeti verebilmesi.”

ERTESİ GÜN KANSER HASTASI GÖRECEK DOKTOR COVİD NÖBETİ TUTMAMALI

Şu an tüm hastanelerde sadece Covid-19 poliklinikleri ve onkoloji polikliniklerinin hizmet verdiğine işaret eden Prof. Dr. Turhal, uyarılarına şöyle devam etti:

“Kanser tedavisini ertelemek mümkün olmadığı için onkoloji poliklinikleri ve servisleri de kapatılmadı. Onkoloji doktorları o servislerde nöbet tutuyorlar ya da poliklinikte çalışıyorlar ancak bütün doktorlar koronavirüs ile ilgili nöbet çizelgesine dahil edildi. Bizim nöbet tutmaya biri itirazımız yok ama normal Covid polikliniği yapıp ertesi gün gidip onkoloji polikliniğinde kanserli hastalara bakmak, hastalarımızı da tehlikeye atabilecek bir durum. Onkoloji polikliniği yapmayan hastanelerde belki bu uygulanabilir, onkologlar olarak biz nöbet tutmaktan kaçmıyoruz. Ama ertesi gün onkoloji hastası göreceksek, bizim Covid polikliniğe gitmemiz hastalarımız açısından doğru değil. Bu bizi huzursuz ediyor. Kurumların pek çoğunda bu durum anlayışla karşılanıyor ama bazı hastanelerde yönetim buna anlayış göstermeyebiliyor. Buna dair de bir düzenleme yapılmalı.”