görme engelli ve alzheımer hastası bireyler için geliştirilen robotlar büyük ilgi gördü

sabancı vakfı’nın 2007 yılından bu yana sivil toplum alanındaki yeni yaklaşımları tartışmak amacıyla düzenlediği filantropi semineri, “engelsiz yaşam teknolojileri – eğitim ile güçlenme” başlığıyla sabancı vakfı mütevelli heyeti başkanı güler sabancı’nın ev sahipliğinde gerçekleşti. sivil toplum, özel sektör ve kamu temsilcilerini uluslararası uzmanlarla buluşturan filantropi semineri’nin bu yılki ana konuşmacısı engellilik ve kapsayıcılık alanındaki çalışmalarıyla alternatif nobel ödülü olarak görülen right livelihood ödülü (2017) ve the spirit of helen keller ödülü (2018) sahibi yetnebersh nigussie oldu.

 

dr. yankı yazgan’ın moderatörlüğünde düzenlenen seminerde yer alan diğer konuşmacılar ise, henüz 9 yaşındayken cerebral palsy'li kız kardeşinin genel eğitim sınıfına alınması için dönemin abd başkanı bill clinton’a hitaben yaptığı konuşmayla dikkat çeken anastasia somoza, görme engellilerin sesli kitap, gazete ve eğitimlere erişimini kolaylaştıran hayal ortağım uygulamasını geliştiren duygu kayaman, dünyada işaret dili ile eğitim veren tek üniversite olan gallaudet üniversitesi’ne türkiye’den giden ilk kişi olan cem barutçu ve engelli hakları savunucusu down sendromlu robert cem osborn oldu.

 

seminerde gerçekleştirdiği açılış konuşmasında filantropi seminerleri’nde sivil toplum alanındaki yeni yaklaşımları gündeme getirdiklerini, tartıştıklarını ve tecrübeleri paylaştıklarını belirten sabancı vakfı mütevelli heyeti başkanı güler sabancı, “sabancı vakfı olarak öncüsü olduğumuz filantropi alanında 2007 yılından bu yana filantropi seminerleri yapıyoruz. bu seminerlerde sivil toplum alanındaki yeni yaklaşımları gündeme getiriyor, tartışmaya açıyor ve tecrübeleri paylaşılmasına çalışıyoruz. teknolojinin itici güç olduğu ve hayatımızı dönüştürdüğü bu günlerde artık vakıfçılık ve hayırseverlik anlayışı da yeni bir boyuta ulaşıyor. tüm dünyada bir ‘zihniyet dönüşümü’ yaşanıyor. özünde insana ve yaşamlara dokunarak iyilik yaratmak olan hayırseverlik de artık daha katılımcı süreçlerle fark yaratmaya odaklanıyor. biz de sabancı vakfı olarak hayırseverliği farklı bir bakış açısıyla ele alıyoruz. ülkemiz için öncü modeller ortaya koymak için çalışıyoruz” dedi.

 

kendisi de görme engelli bir insan hakları avukatı olan yetnebersh nigussie konuşmasında, “ben kör olduğumda beş yaşındaydım ve yaşadığım toplumdaki herkes benim için umutların son bulduğunu düşünüyordu, çünkü kırsal etiyopya'da bir kız çocuğunun kaderi erken yaşta evlenip ailesine çeyiz getirmekti. oysa benim gözlerim görmüyordu ve kimse benimle evlenmek istemeyecekti, ailem de çeyiz alamayacaktı. bu durum benim eğitimimi her zaman korkusuzca destekleyen annem ve büyük annem sayesinde bir fırsata dönüştü. her zaman benim her şeyi başaracağıma inandılar. beni görme engellilere özel bir okula gönderdiler. bugün etiyopya’da ve dünyada engelli bireylerin hayatını değiştirip normlara meydan okuyan bir birey olarak, uluslararası bir örgüt olan light for the world’un direktörlüğünü yapıyorum” dedi.

 

 

 

 

 

 

görme engelliler ve alzheimer olan bireyler için robotlar

seminerde, kapsayıcı performansların yanı sıra türkiye ve yurt dışından engelli bireylerin eğitim hayatını kolaylaştıran pek çok teknolojik ürün ve model de katılımcılarla paylaşıldı. sekizinci sınıf öğrencisi selin alara örnek tarafından görme engelli bireyler için geliştirilen yeni nesil robot rehber köpek ıc4u2 katılımcılardan büyük ilgi gördü. görme engellilerin sesli komutlarını algılayarak hareket edebilen ıc4u2, üzerinde kullanılan farklı sensörler sayesinde “uyarma” görevlerini de yerine getiriyor ve acil durumlarda gerekli olan bilinçli itaatsizlik becerilerini de yapay zekâ ile desteklenen görüntü işleme ve diyalog kurma özellikleri ile sağlayabiliyor.

seminerde ilgi odağı olan bir diğer robot ise ağırlıklı olarak alzheimer ve demansı olan bireylerin evde yalnız yaşamasını kolaylaştıran robot mylo oldu. bir akıllı saat yardımıyla sağlık izleme görevini yerine getiren robot mylo alınacak ilaçları hatırlatma ve görüntülü arama gibi özellikleri sayesinde, bireyin hem evde tek başına kalmasını hem de ailesiyle yaşamasını kolaylaştırıyor. zihinsel engelli bireylerin de evde bağımsız yaşamına destek olabilen robot mylo, bireylerin yalnızlık hissinin giderilmesi için de oldukça etkili bir sosyal girişim olarak öne çıkıyor.

dansın dönüştürücü gücü

seminerin açılışında sahne alan, dansın dönüştürücü ve bir araya getirici gücünü kullanarak kapsayıcı bir kültür oluşturmayı hedefleyen, engelli ve engelsiz iki dansçıdan oluşan ınfinite flow dans grubu’nun performansı büyük ilgi gördü. 2015 yılında dansçı ve felç geçirmiş marisa hamamoto ile 2005 yılında bir trafik kazasıyla belden aşağısı felç olan adelfo cerame jr. tarafından sahnelenen dans performansı izleyicilerden büyük alkış aldı.